هوش های چند گانه

این مقاله پاسخ به کدام سوال های شماست ؟

• چه رابطه ای میان هوش، استعداد و میزان مهارت های یک فرد وجود دارد ؟

• هوش بالا چگونه قابل تشخیص است و آیا به تنهایی عامل موفقیت است ؟

برای پاسخ به این سوالات همراه ما باشید: 

در گذشته از بهره هوشی برای تعیین اینکه یک فرد در یک زمینه خاص می‌تواند کارایی لازم را از خود نشان دهد یا نه استفاده می‌کردند. به عبارتی آزمونهای هوش برای تعیین میزان استعداد فرد در زمینه های مختلف بکار می رفت. این در حالی بود که این روش های اندازه گیری، ابعاد محدودی از هوش مورد سنجش قرار می داد چرا که در گذر زمان ثابت شد هوش بالای یک فرد لزوما منجر نمی شود که آن فرد مهارتی را بهتر یاد بگیرد و درست در اینجاست که استعداد ظهور می کند. 

برای درک نسبی تفاوت هوش و استعداد کافی است افراد مختلفی را با ضریب هوشی مشابه در شرایط و موقعیت یکسانی در معرض کسب یک مهارت خاص قرار دهیم. در این صورت متوجه خواهیم شد که این افراد از نظر کیفیت کسب آن مهارت تفاوتهایی خواهند داشت.

برخی افراد در یک زمینه کیفیت یادگیری بهتر و کارایی زیادتری از خود نشان می‌دهند و پیشرفت آنها در آن زمینه سریعتر است. افراد دیگر در زمینه‌های دیگری ممکن است از خود کارایی و مهارت و سرعت پیشرفت زیادتری نشان دهند. در واقع چنین تفاوتی بیشتر از آنکه ناشی از تفاوت در ضریب هوشی آنها باشد، به تفاوت آنها در ترکیب استعدادهایشان مربوط می‌شود. درواقع استعداد میزان نسبی پیشرفت فرد در یک فعالیت خاص را تعیین می کند.

تا به حال فکر کرده اید که چرا یک فردی با عقب ماندگی ذهنی گاها استعدادی خاص از خود بروز می دهد؟

محققین معتقدند که هوش یک توانایی کلی است که می تواند پایه ی پرورش استعداد های مختلف باشد. به عبارتی هوش، مفهومی عمومی و مشترک بین همه افراد است، اما استعداد مفهومی خاص و متفاوت بین افراد است و در نهایت هر دو عامل هوش و استعداد منشاء تفاوت های فردی بین انسانها محسوب می شوند.

امروزه علاوه بر تأکید اساسی که بر بهره هوشی در یادگیری مهارتها و حرفه‌ها می‌شود، مسأله استعداد نیز در کنار آن اهمیت ویژه‌ای دارد و آزمونهای هوشی نمی‌توانند تعیین کننده صرف میزان موفقیت فرد در یک زمینه باشند. به عنوان مثال فردی که از لحاظ سطح هوشی در حد بالایی قرار دارد لزوما مهندس یا پزشک خوبی نخواهد شد. موفقیت فرد در یک رشته علاوه بر بهره هوشی به استعدادهایی که در آن زمینه دارد نیز بستگی دارد.

شاید بگویید انواع هوش که گاردنر معرف آنها بوده است، نشان دهنده استعداد هستند اما در واقع درست است که هوش حرکتی و یا جسمی یکی از ابعاد هوش است و این پتانسیل را برای موفقیت در فعالیت هایی مثل رشته های تخصصی ورزشی فراهم می کند، ولیکن همین نیز در سطوح پایینتر ابعاد ظریف و گسترده ای خواهد داشت. یکی فوتبالیست ماهری می شود. دیگری شناگر و آن یکی بسکتبالیست و نفر چهارم جواهرساز ماهر.

با این رویکرد هوش را می توان یک استعداد کلان در نظر گرفت که در سطوح جزیی تر به استعدادهای مختلف تجزیه می شود.

و البته فراموش نکنیم که استعداد هم برای موفقیت یک فرد در یک زمینه کافی نیست. در اینجا تلاش برای کسب مهارت در زمینه ای مستعدش هستید شما را درخشان خواهد کرد! 

بنابراین تنها با داشتن هوش بالا نمی توان یک پزشک موفق ، یک مهندس موفق یا یک بازیگر موفق گردد. عوامل گوناگونی در موفقیت افراد نقش دارند و یکی از کاتالیزورهای موفقیت، شناسایی استعداد ها و پرورش آن‌ها می باشد.  دو نفر با بهره هوشی یکسان استعداد های متفاوتی در زمینه‌های گوناگون دارا هستند.

آیا همه استعداد دارند؟

بله قطعا ! هر کدام از ما دارای یک یا چند استعداد در درون خود می باشیم. اما این که آن‌ها را کشف نکرده ایم، دلیل بر این نیست که ما استعداد نداریم. مهم است که بدانیم که افراد می‌توانند استعداد های خود را تشخیص دهند تا با بهره‌گیری از استعداد های خود سریع‌تر پله‌های موفقیت را طی نمایند. شما اگر استعداد های خود را پیدا نکنید و از آن استفاده نکنید، فرصت‌های خیلی مهم و بزرگی را از دست خواهید داد. اگر استعداد های خود را بشناسید و در مسیر آن حرکت نمایید، سریع‌تر و راحت تر می‌توانید به موفقیت های زیادی از جمله مالی هم برسید. بنابراین حتما زمانی را برای کشف استعدادها و توانمندی های خود در نظر داشته باشید.